Terug naar Blog

Dit moet je weten over het prijsplafond op energie

Doordat de energieprijzen de afgelopen tijd fors gestegen zijn, valt de energierekening voor veel huishoudens flink hoger uit dan vorig jaar. Met een prijsplafond op energie wil de overheid mensen met een hoge energierekening tegemoet komen. Maar wat is het energieprijsplafond precies? Hoe werkt het? En welke gevolgen heeft het prijsplafond als je zonnepanelen hebt?

Dit moet je weten over het prijsplafond op energie

Waarom een energieplafond?

De energieprijzen zijn hoger dan ooit, en veel mensen voelen dit in hun portemonnee. Een van de maatregelen die de overheid heeft genomen om huishoudens en andere kleinverbruikers uit de brand te helpen, is het prijsplafond op energie dat per 1 januari 2023 is ingegaan.

En dat is hard nodig. Zonder prijsplafond zou ruim de helft van alle huishoudens dit jaar met energiearmoede te maken krijgen, zo berekende ABF Research.* Dankzij het prijsplafond wordt dat percentage naar verwachting gehalveerd tot zo’n 30%. Volgens de overheid levert het prijsplafond een gemiddeld huishouden op jaarbasis zo’n €2500 korting op de energierekening op (bron: Rijksoverheid).

* Wij gebruiken hier de door TNO gehanteerde definitie van energiearmoede: huishoudens die meer dan 10% van hun besteedbare inkomen aan energie uitgeven.

 

Wat is het prijsplafond voor energie?

Het prijsplafond is een tijdelijke maatregel van de overheid om consumenten te beschermen tegen de torenhoge energieprijzen. Het energieprijsplafond geldt heel 2023 en je hoeft zelf niets te doen om hiervoor in aanmerking te komen. Dit wordt automatisch geregeld door je energieleverancier. Het maakt hierbij niet uit of je een vast of variabel energiecontract hebt.

Vanaf 1 januari 2023 betaal je maximaal €0,40 per kilowattuur (kWh) stroom en €1,45 per m³ gas, tot je het prijsplafond van 2900 kWh stroom en 1200 m³ gas hebt bereikt. Voor stadsverwarming geldt een prijsplafond van € 47,38 per GJ voor de eerste 37 GJ warmte. Komt je verbruik boven het gestelde plafond uit? Dan betaal je voor je overige verbruik het (hogere) tarief dat in je energiecontract staat.

 

Twee prijsplafonds: voor en na de jaarafrekening

In de praktijk ligt het allemaal nét iets ingewikkelder. Het energieprijsplafond is namelijk opgedeeld in twee delen, waardoor er eigenlijk twee prijsplafonds zijn: een voor de periode tot aan je jaarafrekening en een voor de periode daarna. En die periodes vallen voor iedereen anders.

Wanneer jij je jaarafrekening krijgt, hangt af van het moment waarop jij je energiecontract hebt afgesloten. Alleen als je jouw energiecontract per 1 januari hebt afgesloten, heb je niet met twee losse prijsplafonds te maken.

 

Hoe werkt het prijsplafond in de praktijk?

Stel, jij hebt jouw energiecontract per 1 april afgesloten. Dan krijg je in april 2023 de jaarafrekening. Het prijsplafond bestaat voor jou dan uit [1] de periode van januari tot en met maart 2023 en [2] de periode van april tot en met december 2023.

Om al die verschillende jaarafrekeningen te kunnen maken, zijn de 1200 kuub gas en 2900 kWh stroom binnen het prijsplafond verdeeld over 12 maanden, waarbij elke maand een eigen verbruiksplafond heeft. De plafondbedragen verschillen per maand, omdat ons verbruik ook niet het hele jaar hetzelfde is. Daarom ligt het gestelde maandplafond voor gas en stroom in de wintermaanden hoger dan in de zomer.

Voor stroom ziet het verbruiksplafond per maand er als volgt uit:

Prijsplafond op energie

Even terug naar het voorbeeld: als je op 1 april je eindafrekening krijgt, geldt voor de eerste periode (januari t/m maart 2023) een prijsplafond van 340 + 280 + 268 = 888 kWh stroom. Verbruik je in deze periode meer dan 888 kWh? Dan betaal je voor deze extra stroom het hogere tarief uit je energiecontract. Het prijsplafond voor de tweede periode (1 april t/m 31 december 2023) komt uit op 2014 kWh. Als je deze twee plafonds bij elkaar optelt, kom je uiteindelijk op (888 + 2012 =) 2900 kWh uit.

Om te weten welke prijsplafonds er voor jou gelden, heb je de datum nodig waarop jouw energiecontract is afgesloten. Dit vind je terug in je energiecontract. Omdat een energiecontract niet altijd op de eerste van de maand ingaat, heeft de overheid ook richtlijnen voor het verbruik per dag opgesteld. Die vind je hier terug (vanaf pagina 22).

 

Kan ik mijn tegoed meenemen naar de volgende maand?

Is je verbruik in januari hoger dan de 340 kWh uit de tabel? Dan kan je dit de volgende maand(en) compenseren door zuiniger met je stroomverbruik om te gaan. Als je in januari juist heel weinig stroom verbruikt, neem je het tegoed dat overblijft automatisch mee naar de volgende maand. Maar let op: je kan géén tegoed meenemen van de periode vóór je jaarafrekening naar de periode ná de jaarafrekening. Deze verbruiksperiodes staan echt los van elkaar. Als je in april je jaarafrekening krijgt, mag je dus wel tegoed meenemen van januari naar februari of van februari naar maart, maar tegoed dat je in maart overhoudt mag je niet meenemen naar april.

 

Hoe werkt het prijsplafond als je zonnepanelen hebt?

Als je zonnepanelen hebt, wordt het prijsplafond toegepast op je netto stroomverbruik. Hierdoor is de kans dat je boven het prijsplafond uitkomt kleiner. Op het moment dat jouw zonnepanelen meer stroom opwekken dan je op dat moment verbruikt, lever je stroom terug aan het net. En wanneer je meer stroom afneemt dan opwekt, (bijvoorbeeld ‘s avonds) koop je stroom van je energieleverancier. De stroom die je teruglevert wordt afgetrokken van de stroom die je afneemt. Dit heet salderen. Uiteindelijk betaal je dus alleen als je meer stroom afneemt dan teruglevert. Voor het prijsplafond telt alleen die afgenomen stroom mee die na het salderen overblijft.

Omdat het prijsplafond alleen in 2023 geldt, wordt er alleen gekeken naar de stroom die je in 2023 teruglevert aan het elektriciteitsnet, zo blijkt uit de conceptversie van de subsidieregeling voor het prijsplafond.* Als je in april je jaarafrekening krijgt, wordt er voor het prijsplafond dus alleen gekeken naar de stroom die je tussen januari en maart teruglevert en niet naar de stroom die je teruglevert in rest van je contractjaar (in dit geval van april 2022 tot en met december 2022). De extra stroom die je in de zomer van 2022 hebt opwekt, telt hierdoor niet mee om in 2023 om onder het prijsplafond te blijven.

 

Geldt het prijsplafond ook voor de stroom die je teruglevert?

Het prijsplafond is niet van toepassing op stroom die je teruglevert. Betaal je volgens je energiecontract bijvoorbeeld €0,53 per kWh? Dan krijg je voor de kWh’s die je teruglevert via de salderingsregeling nog steeds die €0,53. Voor de stroom die je afneemt, betaal je 40 cent tot je boven het energieplafond uitkomt. Daarboven ga je ook €0,53 betalen voor de stroom die je inkoopt.

Als je maar €0,37 per kWh betaalt (en dus onder het energieplafond blijft), heb je zolang je contract loopt helemaal niet met het prijsplafond te maken. Je blijft dan €0,37 betalen voor de stroom die je afneemt en krijgt ook €0,37 voor de kWh’s die je saldeert.

 

Hebben zonnepanelen nog wel zin nu er een prijsplafond is?

Jazeker, want het prijsplafond geldt alleen dit jaar – en alleen voor het basisverbruik. Voor alle verbruik boven het energieprijsplafond betaal je wel gewoon het (hogere) tarief van je energieleverancier. Volgens energieminister Rob Jetten zal ongeveer 50% van de huishoudens volledig onder het prijsplafond vallen. Veel huishoudens betalen voor een deel van hun stroomgebruik dus alsnog een hoger tarief. Dankzij jouw zonnepanelen (en door zuinig met je energieverbruik om te gaan) zorg jij ervoor dat je onder deze grens blijft.

Met zonnepanelen ben je bovendien altijd voordeliger uit. Want voor de stroom die je zelf opwekt en dus niet hoeft af te nemen, hoef je ook niet te betalen. Je verdient je zonnepanelen altijd terug en ook op de lange termijn leveren ze je veel voordeel op. Omdat je met zonnepanelen gedeeltelijk in je eigen energieverbruik voorziet, ben je ook minder afhankelijk van de prijzen van je energieleverancier en beslissingen van de overheid.

 

Hoe werkt het prijsplafond als je nu minder dan 40 cent betaalt voor elektriciteit?

Betaal je op dit moment minder dan de €0,40 uit het energieplafond? Dan verandert er niks zolang je contract loopt. Je gaat door het energieplafond dus niet opeens meer betalen. Maar let op: per 1 januari is de energiebelasting en de btw op energie omhoog gegaan. Het kan zijn dat het bedrag uit je energiecontract hierdoor dit jaar toch boven het prijsplafond uitkomt, terwijl dit vorig jaar misschien niet zo was. Voor vragen hierover kan je het beste terecht bij je energieleverancier.

 

Geldt er een hoger prijsplafond voor stroom als je helemaal van het gas af bent?

Het prijsplafond is voor iedereen gelijk. Als je een gasvrije woning hebt, mag je dus niet opeens meer stroom verbruiken. Wel heeft het kabinet het verbruiksplafond voor stroom iets verhoogd. In het oorspronkelijke plan zou er een prijsplafond van 70 cent gelden tot een stroomverbruik van 2400 kWh, maar dat is verruimd naar 40 cent tot een verbruik van 2900 kWh.

 

Hoe werkt het prijsplafond als je verhuist of overstapt van energieleverancier?

Als je verhuist of overstapt naar een andere energieleverancier, ontvang je een eindafrekening van je huidige energieleverancier en krijg je een nieuw contract. Dan begint er ook een nieuwe verrekenperiode. In de tabel hierboven zie je met welk prijsplafond je dan te maken krijgt.

Heb je nog vragen over het prijsplafond? Neem dan contact op met je energieleverancier. Zij kunnen je precies vertellen hoe het in jouw situatie zit.


Oorspronkelijk gepubliceerd op 23 december 2022. Laatste update: 2 januari 2023.

Lees meer over

Nog meer besparen op je energierekening?

Met zonnepanelen wek je zelf je eigen, schone stroom op en gaat je energierekening omlaag. Doe onze gratis dakscan en zie binnen één minuut wat jouw dak waard is en hoeveel stroom jij jaarlijks kunt opwekken.

Doe de dakscan