Terug naar Blog

10 jaar Generatie Zon: in gesprek met Olof van der Gaag

Olof van der Gaag is directeur van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) en voorzitter van de Duurzaamheidsraad Amsterdam. ‘Maar ik ben ook een vrolijke Sungevity-klant: Sungevity dacht echt met me mee, terwijl andere aanbieders de installatie op mijn dak niet aandurfden.’

generatie zon olof van der gaag

Waarom de markt een vlucht nam? Sterk overheidsbeleid!

Het precieze omslagmoment waarop Generatie Zon explosief groeide, weet ik nog precies: ik was toen campagnedirecteur bij Natuur & Milieu, dus ik volgde de markt op de voet. Toen zonnestroom voor het eerst goedkoper was dan fossiele stroom gaf dat een enorme boost: de snelle prijsdaling van zonnepanelen in combinatie met het fiscale voordeel maakte de investering in zonnepanelen opeens heel aantrekkelijk. Bij Natuur & Milieu organiseerden we toen collectieve inkoopacties waardoor zonnepanelen voordelig door grote groepen mensen konden worden ingekocht. Bedrijven als Sungevity maken zonnestroom ook echt leuk en inspirerend.

 

Opscheppen over je zonnepanelen tijdens het barbecueën

Een paar jaar na die eerste acties ging het hard met de bekendheid van zonnepanelen. Al snel gingen kerels die helemaal niet zoveel met duurzaamheid hadden opscheppen tijdens de barbecue: ‘je moet eens bij mij komen kijken, mijn meter loopt terug!’. Inmiddels kennen we vele potentiële bronnen van energie, maar als je mensen vraagt: ‘welke stroom hebt u het liefst?’ staat de zon altijd bovenaan. De zon geeft gewoon een goed gevoel. Als ‘ie schijnt ben je graag buiten, en het doet je aan vakantie denken.

 

Het eerste bedrijf dat op mijn dak durfde te installeren was Sungevity

Ik ben met recht een vrolijke Sungevity-klant: Sungevity dacht echt met me mee. Mijn huis heeft een rond dak en eerdere installateurs met wie ik over zonnepanelen sprak, zagen het niet zitten. Ook wilde ik meer panelen dan nodig is voor mijn huidige verbruik omdat ik ga overstappen op elektrisch rijden. Ik kan dus wel wat extra zonnestroom gebruiken. Tijdens het hele proces had ik het gevoel dat je samen een stap vooruit zet, de medewerkers van Sungevity zijn heel betrokken. Echte zonne-fans, die op hun vrije middag nog bellen om te vragen hoe de installatie is gegaan.

 

Zonnepanelen zijn besmettelijk: als de buurman ze heeft, wil jij ze ook

Als mensen zien dat de buren besparen, gaat het kriebelen. De drempel is direct lager om naar een eerlijk antwoord te hengelen: ‘hé, hoe bevalt dat nou? Heb je ook stroom als het bewolkt is?’ Het milieuargument is vaak niet eens zo doorslaggevend, het gaat vaak meer om praktische haakjes. Toen iemand in mijn sportclub ging verbouwen bespraken we meteen: dit is hét moment om zonnepanelen op je dak te laten leggen. Als je toch bezig bent, kun je het maar beter in één keer goed regelen. En als mensen kinderen krijgen en dus veel meer thuis zijn, maken ze vaak een flinke duurzaamheidsslag. Zonnepanelen horen daar ook vaak bij.

 

Wind & zon zijn yin & yang

Ik ben heel enthousiast over het tempo waarmee het aantal huishoudens met zonnepanelen zich uitbreidt, maar ik zie ook nog heel veel potentieel in de niet-particuliere markt. Straks liggen hopelijk ook massaal zonnepanelen op daken van parkeergarages, tussen de landingsbanen op vliegvelden, boven de fruitteelt, op agrarische bedrijven, noem maar op. Elk bedrijf en elk huis is straks een zelfstandige zonnefabriek dat in zijn eigen behoefte kan voorzien. Ook denk ik dat zonnepanelen steeds meer worden geïntegreerd in bouwmaterialen, zodat ze zowel op de noord- als zuidzijde van gebouwen te gebruiken zullen zijn. En, heel belangrijk, zonne-energie en windenergie zijn complementair aan elkaar. In het donker en als het koud is, waait het meestal harder. Precies tegenovergesteld aan de zon. Als je wind en zon combineert heb je een veel stabielere, duurzame stroomproductie.

 

“Ik ken werkelijk niemand die na het hebben van zonnepanelen is teruggegaan naar ‘gewone’ stroom.”

 

Zonnestroom gebruiken = zonnestroom opslaan

De volgende doorbraak voor zonne-energie gaat over het antwoord op de vraag: hoe kom je aan zonnestroom als de zon niet schijnt? Dat is nu natuurlijk het grote issue: we kunnen zonne-energie nog niet goed en betaalbaar thuis opslaan, laat staan een hele winter met zonnestroom overbruggen. In Denemarken slaan ze overschotten aan duurzame stroom op in een soort grote boiler die onder de duinen ligt. Daarmee wordt stadsverwarming gevoed. In het Noord-Brabantse Boekel wordt een ecodorp gebouwd met een warmtebatterij. Het kan wel, maar het is nu nog pionieren.

 

Na zonnestroom terug naar ‘gewone’ stroom? Ik ken niemand die het wil

Klimaatverandering is helemaal niet iets van de toekomst, het is allang begonnen. We doen eigenlijk meer dan ooit, maar onze inspanningen moeten nog minstens worden verdubbeld om klimaatverandering tegen te gaan. Zonnepanelen zijn een vehikel voor versnelling en voor duurzaam denken, die denkwijze kun je je maar beter zo snel mogelijk eigen maken. We moeten allemaal kunnen bijdragen aan het oplossen van deze puzzel. Daarnaast is het gewoon een heel fijn gevoel om je eigen energie op te wekken. Ik ken werkelijk niemand die na het hebben van zonnepanelen is teruggegaan naar ‘gewone’ stroom.

 

Zonnepanelen bij je hypotheek: waarom niet?

Over tien jaar verwacht ik dat elk huis standaard is uitgerust met zonnepanelen. Ik denk dat het ook logisch wordt dat hypotheken standaard zonnepanelen meefinancieren. Wat is nou €6000 extra op een hypotheek van een paar ton?

 

Van zonnepanelen naar warmtepompen

De kloof tussen klimaatverandering en je eigen handelen is zo groot dat we betaalbare en aantrekkelijke oplossingen nodig hebben waarmee je inzicht krijgt in je eigen verbruik – en zonnepanelen zijn daar een perfect voorbeeld van. Ik hoop dat onder andere warmtepompen ‘de volgende ‘zonnepanelen’ zijn zodat we de warmtetransitie ook massaal in gang kunnen zetten.